Domuz gribi nedir, bulaşıcı mıdır, belirtileri nelerdir, çocukları nasıl korumamız gerekir, aşısının yan etkileri var mıdır?
20 soruda Domuz Gribi ve korunma yöntemleri
1.Domuz gribi nedir?
Domuz gribi, A (H1N1) tipi virüsten kaynaklanan, insanlarda hastalığa yol açan viral bir hastalıktır. Hastalık ilk kez Meksika ve ABD`de görülmüş ve daha sonra birçok ülkeye yayılmıştır.
2.Bu yeni H1N1 virüsü neden` domuz gribi olarak adlandırılmaktadır?
Bu virüse ` domuz gribi` denmesinin sebebi, domuzlar arasında görülen grip virüslerine çok benzediğinin gösterilmiş olmasıdır. Bu yeni virüs insan, domuz ve kuş virüslerinin bir karışımıdır.
3.Domuz gribi (A/H1N1) virüsü bulaşıcı mıdır?
Domuz gribi A(H1N1) virüsü bulaşıcıdır ve insandan insana geçmektedir.
4.Domuz gribinin (A/H1N1) belirtileri nelerdir?
Domuz gribinin belirtileri, insanlarda görülen grip belirtilerine benzerdir. Bunlar: Ateş, Öksürük, Boğaz ağrısı, Yaygın vücut ağrısı, Baş ağrısı, Üşüme ve Yorgunluk gibi belirtileri içermektedir. Bazı vakalarda kusma ve ishal de görülebilmektedir.
5.Domuz gribi (A/H1N1) nasıl bulaşmaktadır?
Domuz gribinin de yine mevsimsel griple aynı şekilde yayıldığı düşünülmektedir. Grip virüsleri insandan insana öksürük ve hapşırma yoluyla bulaşmaktadır. Grip virüsü bulaşan bir yere dokunulduktan sonra, eller ağız ya da buruna götürüldüğünde de hastalık bulaşabilir.
6.Sulardan domuz gribi (A/H1N1) virüsü bulaşabilir mi?
İçme, kullanma ve havuz sularıyla bulaşma gösterilmemiştir.
7.Domuz gribini tedavi eden ilaçlar var mıdır?
Evet. Domuz gribinin tedavisi veya bu hastalıktan korunmak için doktor kontrolünde kullanılabilecek ilaçlar mevcuttur. Bu ilaçlar doktor tarafından önerilmedikçe, reçetesiz olarak kesinlikle kullanılmamalıdır.
8.Hastalığa yakalanan kişiler ne kadar süreyle bulaştırıcıdır?
Kişiler, belirtilerin başlamasından bir gün öncesi ve 7 gün sonrasına kadar bulaştırıcıdırlar.
9.Daha çok hangi yüzeyler bulaşma kaynağıdır?
Öksürük ve hapşırma yoluyla, hasta kişinin tükürük zerrecikleri havaya yayılarak sandalye, masa gibi yüzeylere bulaşabilir. Kişi virüsün bulaştığı bir yere dokunduktan sonra ellerini ağzına, gözlerine veya burnuna sürerse virüs bulaşabilir. Bu yüzeylerde virüsün ne kadar süreyle canlı kalabileceğini etkileyen ısı, nem oranı, yüzey niteliği gibi pek çok faktör söz konusudur. Hasta kişinin temasının olduğu bu yüzeylere dokunulmamalı, herhangi bir sebeple dokunulduysa eller yıkanmalıdır.
10.Ev ve eşyaların temizliğinde nelere dikkat etmek gerekir?
Grip virüsünün yayılmasını önlemek için, yüzeylerin (masalar, kapı kolları, banyo yüzeyleri, mutfak tezgahı, oyuncaklar vb) günlük temizlikte kullanılan deterjanlarla temizlenmesi yeterlidir. Günlük kullandığımız temizlik maddeleri dışında klor, hidrojen peroksit, iyotlu antiseptikler ve alkol gibi bazı kimyasal maddeler de etkilidir. Hastalara ait çarşaf, çamaşır, havlu ve kap kacağın ayrı olarak yıkanmasına gerek yoktur. Ancak, bu eşyalar yıkanmadan başkası tarafından kullanılmamalıdır. Bu çarşaflar mümkün olduğunca elle temas edilmeden taşınmalı ve yıkanmalıdır. Hastanın çarşafları, çamaşırları değiştirildikten sonra eller mutlaka sabunlu suyla yıkanmalıdır. Hastaya ait kap kacak ya bulaşık makinesinde ya da elde deterjan kullanılarak yıkanmalıdır.
11.Domuz gribinden kendimi nasıl koruyabilirim?
Domuz gribinden korunmak için aşı yaptırılmalıdır. Aşağıdaki önlemleri alarak sadece gripten değil; grip gibi solunum yoluyla bulaşan tüm hastalıklardan kendinizi koruyabilirsiniz: Öksürme ve hapşırma sırasında ağzınızı ve burnunuzu bir mendil ile kapatınız. Mendilinizi kullandıktan sonra çöp sepetine atınız. Öksürdükten ve hapşırdıktan sonra ellerinizi bol sabun ve suyla yıkayınız. Alkol içeren el yıkama antiseptikleri de etkilidir. Kirli ellerinizle gözlerinize, burnunuza ve ağzınıza dokunmayınız. Domuz gribine yakalanırsanız, belirtilerin başlamasından 7 gün sonrasına ya da belirtilerinizin tamamen geçmesinden bir gün sonrasına kadar evde istirahat ediniz. Hastalığın bulaşmaması için çevrenizdeki kişilerden uzak durunuz. Bulunduğunuz mekanı sık sık havalandırınız.
12.Hastalıktan korunmak için ellerimi nasıl yıkamalıyım?
Ellerinizi 15-20 saniye süreyle su ve sabunla yıkamalısınız. Su ve sabuna ulaşamadığınız yerlerde alkol içeren el antiseptikleri kullanabilirsiniz.
13.Hastalanırsam ne yapmalıyım?
Domuz gribi şüpheli bir kişi ile temastan sonraki 7 gün içinde kendinizde yukarıda sıralanan hastalık belirtileri olduğunu hissederseniz hemen bir doktora başvurmalısınız. Doktorunuz herhangi bir teste ya da tedaviye ihtiyacınızın olup olmadığına karar verecektir. Eğer hastalandıysanız veya hastalık belirtilerini gösteriyorsanız evde istirahat ediniz ve çevrenizdeki kişilerden de onlara bulaştırmamak için uzak durunuz.
14.Erişkinlerde acil müdahale gerektiren belirtiler nelerdir? Zor nefes almak veya nefes darlığı Bilinç bulanıklığı Sık ve uzun süreli kusma 15.Çocuklardaki acil müdahale gerektiren belirtiler nelerdir? Hızlı veya zor nefes alma Vücutta solgunluk ya da morarma Beslenememe Uyarılara cevapta azalma ve uykuya meyil Huzursuzluk Ateşle beraber döküntü görülmesi
16.Kimler risk altında?
Hamileler, sağlık çalışanları, altı-35 aylık bebekler, kritik alanlardaki personel; diyabet, kronik akciğer hastalığı ve kronik hastalık sebebiyle risk taşıyan kişiler, kolluk kuvvetleri, silahlı kuvvetler mensupları, 65 yaş üstü kişiler, okul öncesi, ilköğretim, ortaöğretim ve üniversite öğrencileri.
17.Aşı nerede yaptırılacak?
Bakanlık aşıları ücretsiz uygulayacak. İlaç şirketleri yoğun talep nedeniyle eczanelere aşı vermeyeceğini bildirdi. Bu nedenle aşılama, okul ve işyeri gibi toplu yerler dışında, aile hekimliği ve sağlık ocağı gibi sağlık kuruluşlarında yapılacak.
18.Aşının olası yan etkileri neler?
Daha önce grip aşısında reaksiyona uğramış olanlar ile yumurtaya alerjisi bulunanlara domuz gribi aşısı önerilmiyor. Aşının tatbik edildiği yerde şişlik ve kızarıklık, ateş ve hafif grip benzeri yan etkiler görülebilir. Belirtiler iki gün kadar sürebilir. Domuz gribi tedavisinde aşının haricinde gripte kullanılan Tamiflu ve Relenza gibi antiviral ilaçlar kullanılyor. İlaçlar hastalık belirtileri başladıktan sonra ilk 48 saat içerisinde verildiğinde rahatsızlığın şiddetini azaltıp süresini kısaltabiliyor. Ancak antibiyotik kesinlikle önerilmiyor.
19.Hangi hastalıkları olanlara domuz gribi aşısı vurulamaz? Daha önce grip aşılarına reaksiyon gösterenler ya da yumurta alerjisi olanların aşı yapması önerilmiyor.
20.Aşının içindeki `adjuvan` adlı madde sakıncalı mı?
ABD`deki ilaçlar, ABD Gıda ve İlaç Dairesi`nin (FDA) onayından geçtikten sonra kullanılabiliyor. Avrupa`da ise ilaçları Avrupa İlaç Ajansı(EMEA) onaylıyor. Bunların dışında her ülke, kendi ilaç ruhsatını kendisi veriyor. ABD, yıllardır adjuvan içeren ilaçları onaylamıyor. EMEA ise onaylıyor. Aynı durum, domuz gribi aşısında da geçerli; adjuvan içeren aşıları FDA onaylamazken, EMEA onayladı. `Adjuvan` ise ilaçların içinde bulunan bir katkı maddesi; zararlı değil.
Sağlık Bakanlığı resmi web sitesinden alıntıdır.
17 Kasım 2009 Salı
20 soruda domuz gribi
14 Kasım 2009 Cumartesi
Domuz gribi aşısının yan etkileri neler?
Bilgilendirme formunda bu ağır yan etkilerin, yıllardır kullanılan mevsimsel grip aşılarında zaman zaman görüldüğü hatırlatılıyor. Domuz gribi aşılarında bu tür belirlenmiş yan etkilere şu ana kadar rastlanmadığı, sadece görülebileceği varsayımından yola çıkılarak bu uyarıların yapıldığı vurgulanıyor.
Domuz gribi aşısı
Domuz gribi aşısı hakkında birçok söylenti dolaşırken insanlar aşının koruyuculuğu konusunda endişeli.
Domuz gribi aşısı hakkındaki soruları International Hospital-Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Hande Aygün ile görüştük. Aygün, "Öncelikli olarak riskli grupların aşılanmasında fayda var. Riskli gruplar ise uzun süreli kronik hastalığı olanlar, 65 yaş üzerindekiler, sağlık çalışanları, bağışıklık sistemi zayıflamış kişiler (kanser hastaları, steroid kullananlar, vs) ve küçük çocuklardır. Tabi sık sık yurtdışı seyahati olan kişilerin de aşı yaptırmalarında fayda var" diyor.
Aşı yaptırmadan da korunabilirsiniz
Dr. Hande Aygün aşı yaptırmayanlar hakkında "Fakat kişi aşı yaptırmadıysa bile kendini bu hastalıktan koruması mümkün. Aslında basit korunma yolları ile tüm grip viruslarından kendimizi koruyabiliriz. Bu tür viruslar kişiye damlacık yolu ile bulaşır. Yani kişinin öksürük, aksırık ve burun salgıları ile etrafa yayılır. O halde bu tür öksüren-aksıran hasta kişilere çok yaklaşmamak, yaklaşmamız gereken durumlarda maske takmak, ellerimizi de sık sık yıkamak oldukça önemli. Virus cansız yüzeylerde canlılığını sürdürebildiğinden dolayı sık sık ellerin su ve sabun ile yıkanması, bunların temin edilemediği durumlarda yanımızda bir el antiseptiği bulundurmak çoğu zaman yeterli olacaktır. Bunların hiçbirini yapamıyorsak bile bu kış dönemlerinde ellerimizi ağzımız, burnumuz ve gözlerimizden uzak tutmamız ve insanlarla öpüşmememiz oldukça önemli. Ayrıca şu geçiş dönemlerinde, havaların soğumaya ve grip hastalıklarının arttmaya başladığı şu vakitlerde kişilerin bol C vitamini almaları ve vücut dirençlerini de güçlendirmeleri gerekmektedir" diyor.
Aşının yan etkileri var mı?
Domuz gribi aşısı hakkındaki sorulara "Evet bunlar yeni aşılar ve mutlaka yan etkileri olucaktır. Fakat yapılan tüm aşıların ve mevcut ilaçların da kabul edilebilir düzeylerde yan etkileri vardır. Bu nedenle de fayda göreceğimiz hasta gruplarına yani riskli gruplara aşı yapılmasında fayda vardır. Ülkemize gelecek olan aşı da Avrupa Birliği Komisyonundan onay almış, ruhsatlı bir aşı olacağından dolayı beklenilenin dışında bir yan etki ile karşılaşılacağını düşünmüyorum" diyerek cevap verdi.
Nilgün YILDIZ / hurriyet.com.tr
Domuz gribi belirtileri
Zor nefes almak veya nefes darlığıBilinç bulanıklığıSık ve uzun süreli kusma
Çocuklardaki acil müdahale gerektiren belirtiler nelerdir?
Hızlı veya zor nefes almaVücutta solgunluk ya da morarmaBeslenememeUyarılara cevapta azalma ve uykuya meyilHuzursuzlukAteşle beraber döküntü görülmesi.
Domuz gribinden kendimizi nasıl koruruz?
Aşağıdaki önlemleri alarak sadece gripten değil; grip gibi solunum yoluyla bulaşan tüm hastalıklardan kendinizi koruyabilirsiniz:
Öksürme ve hapşırma sırasında ağzınızı ve burnunuzu bir mendil ile kapatınız. Mendilinizi kullandıktan sonra çöp sepetine atınız. Öksürdükten ve hapşırdıktan sonra ellerinizi bol sabun ve suyla yıkayınız. Alkol içeren el yıkama antiseptikleri de etkilidir. Kirli ellerinizle gözlerinize, burnunuza ve ağzınıza dokunmayınız. Domuz gribine yakalanırsanız, belirtilerin başlamasından 7 gün sonrasına ya da belirtilerinizin tamamen geçmesinden bir gün sonrasına kadar evde istirahat ediniz. Hastalığın bulaşmaması için çevrenizdeki kişilerden uzak durunuz. Bulunduğunuz mekanı sık sık havalandırınız.
Hastalıktan korunmak için ellerimi nasıl yıkamalıyım?
Ellerinizi 15-20 saniye süreyle su ve sabunla yıkamalısınız. Su ve sabuna ulaşamadığınız yerlerde alkol içeren el antiseptikleri kullanabilirsiniz. Şekillerle el yıkamayı görmek için tıklayınız.
Domuz giribine yakalanırsam ne yapmalıyım?
Domuz gribi şüpheli bir kişi ile temastan sonraki 7 gün içinde kendinizde yukarıda sıralanan hastalık belirtileri olduğunu hissederseniz hemen bir doktora başvurmalısınız. Doktorunuz herhangi bir teste ya da tedaviye ihtiyacınızın olup olmadığına karar verecektir.Eğer hastalandıysanız veya hastalık belirtilerini gösteriyorsanız evde istirahat ediniz ve çevrenizdeki kişilerden de onlara bulaştırmamak için uzak durunuz.
Domuz gribi tedavisi
Domuz gribi olarak bilinen H1N1 gribi tedavisinde mevsimsel grip tedavileri uygulanır.
Tüm griplerde olduğu gibi domuz gribinde de tedavi esaslarından biri istirahat etmektir.
Domuz gribi olan hastalar hastalığın başkalarına bulaşmasını önlemek için toplum içine çıkmamalı.
Virüsün genetik değişikliğe uğraması
Grip virüsünün en önemli özelliği sıkça genetik değişikliğe uğrayabilmesi.
Grip virüsü genetik değişiklikler sonucunda daha çabuk hastalandırma özelliğine sahip olabilir.
Salgın haline gelen bir grip virüsü zamanla daha öldürücü hale gelebilir. Grip virüsü sonucu oluşan hastalık zamanla "pnömoni" denilen zatürre tablosuna dönüşebilir.
Şeker ya da kalp ve akciğer hastalığı olan kişilerde domuz gribi daha etkili ve ölümcül olabilir.
Gribi daha ağır geçiren hastaların hastane ortamında tedavi edilmesi gerekir.
Domuz gribi için duyulan şüpheler sonunda gidilecek ilk yer hastane değil sağlık ocağı olmalıdır. Buradaki sağlık yetkililerince gerek duyulduğu zaman hastalık riski taşıyan kişi hastaneye gönderilmelidir. Bu sayede hastane önündeki kalabalıklaşmalar önlenebilir.
Dünya Sağlı Örgütü (WHO) ya göre antiviral ilaçlar domuz gribi tedavisinde ve buna eşlik eden diğer hastalıkların tedavisinde kullanılmalıdır. Bunun dışında antiviral ilaçların koruyucu amaçla kullanılmaması gerekmektedir.
Domuz gribi hastalığından hayatını kaybeden kişi ile temas edilmemelidir. Ölen kişiyi cenaze için yıkama amaçlı olan temaslar ağız ve burun salgılarında olan virüsler halen tehlike unsuru oluşturacak durumdadırlar. Ancak ölü kişinin kefene sarılması ve cenaze töreni için hazırlanması hastalığın bulaşma sebebi olarak görülmeyebilir.
Hastalığın belirtileri genel olarak ortak özelliklere sahiptir. Fakat bu belirtiler kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Örneğin; gribin en yaygın olarak bilinen belirtisi yüksek ateşlenmeler yaşlılar ve çocuklarda görülmeyebilir.
Domuz Gribi Hakkında
Domuz gribi diğer grip türleri gibi ilk olarak yüksek ateş ve halsizlik ile başlıyor. Daha sonra şiddetli öksürük, eklem ağrıları, boğaz ağrıları, iştahsızlık, üşüme gibi belirtiler görülüyor bunların dışında kusmaya ve ishale neden olabiliyor.
Yaygın grip tipleri, genelde yaşı ilerlemiş insanları hedef alırken domuz gribinde ise ölümcül seyreden vakalar daha çok 25-45 yaş arasındakilerde görülüyor.
Daha öncede şurada söylediğim gibi, ölümcül bir hastalık ama kesinlikle öldürecek diye birşey yok.. Sadece bir grip.
Domuz Gribinden Korunma Yolları
1) Öksürürken ve hapşırırken ağzınızı ve burnunuzu mendilinizle kapatın. Mendili kullandıktan sonra çöpe atın.
2) Öksürüp hapşırdıktan sonra ellerinizi bol sabun ve suyla yıkayın. Alkol içeren el yıkama antiseptikleri de etkilidir.
3) Kirli ellerinizle göz, burun ve ağzınıza dokunmayın.
4) Domuz gribine yakalanırsanız belirtilerin başlamasından 7 gün sonrasına ya da belirtilerin geçmesinden 1 gün sonrasına kadar evde istirahat edin.
5) Hastalığın bulaşmaması için çevrenizdeki kişilerden uzak durun. Öpüşmekten ve tokalaşmaktan kaçının.
6) Bulunduğunuz mekanı sık sık havalandırın.
Domuz gribi nedir
Artık tüm dünyada domuz gribi ile ilgili önlemler alınıyor. İlk olarak Nisan 2009 tarihinde Meksika'da ortaya çıkan Domuz Gribi A(H1N1), sonbahar ayında klasik grip vaklarının artmasıyla kendinden sıkça bahsettirmeye başladı.